Statystyki MMA – po królewsku

Kapitalne kombinacje wyprowadzane z piekielną szybkością czy pojedyncze cepy kruszące wszystko, co napotkają na swojej drodze? Równe, szybkie tempo na pełnym dystansie czy też zombie mode od rundy drugiej? Dziesiątki i setki celnych ciosów nie powodujących choćby zamroczenia czy też wiszący w powietrzu nokaut w każdej sekundzie walki? De gustibus non est disputandum. Natomiast warto uświadomić sobie kilka faktów odnośnie kategorii wagowych w MMA i tego, co się z takowym podziałem wiąże.

Dlaczego w ogóle istnieje podział na kategorie wagowe w sportach walki, nikomu raczej tłumaczyć nie trzeba. MMA to nie koszykówka, gdzie jeśli zawodnik nie ma 180 centymetrów wzrostu, może zapomnieć o wielkiej karierze – chyba że jest wybitnie utalentowany. W ten sposób koszykówka niejako z automatu eliminuje osobników o niedostatecznie dobrych warunkach fizycznych, nieco podobnie do siatkówki i kilku innych dyscyplin.

W sportach walki z czymś podobnym się nie spotkamy – jesteś lekki, znajdziesz coś dla siebie, jesteś ciężki – również. Podział na kategorie wagowe w sportach walki wydaje się niezbędny. Gdyby go bowiem nie było, siła i atletyzm ciężkich poparte solidnymi choćby umiejętnościami z nawiązką wystarczałyby im, by w klatce czy ringu zostawić w pokonanym polu najbardziej choćby uzdolnionych wirtuozów mieszanych sztuk walki o znacznie niższej wadze. Bez względu na to, że niektóre walki MMA, zwłaszcza z legendarnej organizacji Pride czy też w początkach UFC, mogą temu przeczyć, to przy aktualnym rozwoju dyscypliny jeśli dysproporcja siły między dwoma zawodnikami jest wystarczająco duża, to najlepsza nawet technika nie pomoże.

Królewska w odwrocie

Często spotkać można się ze stwierdzeniami, że kategoria ciężka w UFC, największej na świecie organizacji mieszanych sztuk walki, jest przerażająco słaba na tle pozostałych dywizji – czyli praktycznie wszystkich lżejszych. Jako uzasadnienie niejednokrotnie podnosi się argument, iż w populacji męskiej tych, którzy wagowo pasują do kategorii królewskiej, jest stosunkowo niewielu (pomińmy otyłych..) lub wręcz najmniej spośród niemal wszystkich pozostałych dywizji – może pomijając kategorię kogucią. Oznaczać to ma, ni mniej, ni więcej, iż w tak małej populacji nie jest tak łatwo o wielkie talenty jak w kategoriach lżejszych, które mają o wiele większą liczbę potencjalnych i rzeczywistych, co potwierdzają liczby, przedstawicieli. Zgadzałoby się to z logiką – w większym zbiorze łatwiej o częstsze występowanie danej cechy (tu – umiejętności MMA).

Zwolennicy teorii o słabości ciężkiej zwracają też (przede wszystkim?) uwagę na inny aspekt – stricte techniczny. Zarówno ofensywny jak i defensywny arsenał ciężkich jest na ogół mniej zróżnicowany niż lekkich. Nie wspominając już o technice, która temu towarzyszy, a która to z reguły stoi na znacznie niższym poziomie. Ciężcy gorzej technicznie wyprowadzają uderzenia, słabiej poruszają się na nogach, są wolniejsi, nie potrafią na ogół wyprowadzić kilku poprawnych kombinacji, stosować uników i wielu innych, które lekkim przychodzą ze znacznie większą łatwością.

Tym niemniej, piewcy teorii o słabości dywizji ciężkiej nie biorą pod uwagę czynnika, wydaje się, kluczowego. Otóż, w kategorii królewskiej do bycia zwycięskim z reguły wymagane są diametralnie inne cechy aniżeli w kategoriach niższych. Technika i przygotowanie kondycyjne nie odgrywają tak istotnej roli jak żelazne pięści i granitowa szczęka. Tak, Junior Dos Santos nie zgadza się prawdopodobnie w kwestii techniki, przynajmniej bokserskiej, a Cain Velasquez w kwestii kondycji, ale są to tylko wyjątki potwierdzające regułę. Zawodnicy wagi ciężkiej nie muszą być w stanie zakładać latających trójkątów czy wyprowadzać szaleńczych kombinacji w tempie kałasznikowa – ciężka rządzi się innymi prawami, do których jej przedstawiciele dostosowują się lub przynajmniej starają. Prawa te powodują, że porównywanie jej z niższymi kategoriami jest kuriozalne. W porównaniu do lżejszych dywizji tempo walki jest tu wolniejsze, ale ryzyko zawitania do krainy Morfeusza w niemal każdej sekundzie pojedynku – znacznie większe. Dla zobrazowania tego rzućmy okiem na statystyki walk w poszczególnych kategoriach wagowych w UFC.

W powyższych danych uwzględniono walki toczone w UFC w 2010, 2011 oraz 2012 roku do gali UFC on Fox: Shogun vs Vera włącznie. Nie uwzględniono kilku pojedynków w catchweight.

Liczby pokazują, że w dywizji ciężkiej (techniczny) nokaut jest zdecydowanie najczęstszą formą rozwiązywania konfliktu interesów między dwoma zwaśnionymi stronami, które stają naprzeciw siebie w oktagonie. Warto odnotować, że odnosi się to zarówno do 2010, 2011 oraz jak dotychczas 2012 roku. Jeszcze tylko w kategorii półciężkiej (do 93 kg) w 2011 roku miała miejsce taka sytuacja, a zatem najczęściej walki kończone były przez (T)KO. W żadnej innej dywizji w analizowanym okresie się to nie zdarzyło – ba, w każdej, poza ciężką oraz półciężką we wspomnianym 2011 roku, najczęstszą formą wyłaniania zwycięzcy była decyzja sędziowska.

Kowadło decyduje

Dlaczego w królewskiej najczęściej notujemy nokauty? Decydują o tym przede wszystkim dwa czynniki – siła ciosu oraz odporność szczęki. Nie przeprowadzano na ten temat żadnych badań, stąd rozważania te należy traktować w kategoriach luźnych dywagacji, ale wydaje się, że nie będziemy daleko od prawdy, jeśli dla wyjaśnienia różnic w rozstrzygnięciach walk między poszczególnymi dywizjami UFC przyjmiemy, iż w kategorii koguciej siła ciosu wynosi 1 Carwin, a odporność szczęki na cios – 2 Shoguny. Im ciężej, tym wyraźniej proporcje te się odwracają, a zatem pomimo tego, że szczęki ciężkich mogą przyjąć znacznie więcej, załóżmy 8 Shogunów, to wzrost siły ciosu jest nieproporcjonalnie duży – 12 Carwinów. Najzwyczajniej w świecie wzrastająca wraz z kilogramami odporność szczęki nie jest wystarczająca, by uchronić zawodnika przed siłą ciosu, która wraz ze wzrostem wagi rośnie jeszcze dynamiczniej. Mniej istotnym czynnikiem decydującym o tak wysokiej liczbie skończeń przez (T)KO w królewskiej mogą być nie zawsze najwyższe umiejętności defensywne zawodników – głównie bloki i uniki. Wydaje się jednak, że wspomniany wcześniej aspekt niewspółmiernego wzrostu siły ciosu w porównaniu do odporności szczęki pozostaje głównym powodem tak dużej liczby nokautów w HW.

Fakt, iż lekcy mogą przyjąć na twarz znacznie więcej w związku z relatywnie niewielką siłą ciosu, z którą się mierzą, powoduje, że, na ogół, w ichniejszych dywizjach rzadziej o wyniku walki decyduje przypadek lub tzw. lucky punch. Nawet po przyjęciu kilku solidnych razów fighterzy są w stanie przechylić szalę zwycięstwa na swoją stronę. Walki toczone są w szybkim tempie i często okraszane masą efektownych, cieszących oko kombinacji. Brakuje za to ciągłego napięcia, tego poczucia, że nie można na chwilę choćby zmrużyć oka, bo przegapi się cios kończący walkę – brakuje tego, co jest solą dywizji ciężkiej. Tam zawodnicy nawet będąc w tzw. zombie mode, są w stanie resztką sił wyprowadzić decydujący cios, który położy przeciwnika. Nie muszą poruszać się jak sarna i mieć żelaznej kondycji – im do szczęścia potrzebne jest przede wszystkim kowadło w pięści i solidna szczęka. Abstrahując od tego, czy porównywanie poszczególnych kategorii wagowych bez zwracania uwagi na istotne różnice między nimi ma jakikolwiek sens, można zadać pytanie, czy fakt obniżenia wymagań w królewskiej kategorii wagowej do ciężkiej ręki i dobrej szczęki ułatwia sprawę jej reprezentantom, powodując, że łatwiej o sukces? Nie do końca – obniżone wymagania oznaczają bowiem także niższe bariery wejścia.

Słowem podsumowania rzec należy, iż, naturalnie, znajdziemy odstępstwa od reguły. Królujący w dywizji ciężkiej Junior Dos Santos nie posiada granitowej szczęki, a przynajmniej dzięki świetnej pracy w defensywie nie dał nam jej poznać. Cain Velasquez obdarzony jest kapitalną wydolnością. Roy Nelson zdaje się mieć zarówno kowadło w pięści, jak i bardzo dobrą szczękę, a mimo to jest co najwyżej średniakiem. Fabricio Werdum nie ma za to ani ciężkich rąk, ani granitowej szczęki, a puka do czołówki. Celem tego tekstu nie jest jednak analiza poszczególnych przypadków a spojrzenie na ujęcie całościowe – a w tym królują liczby. Nie pozostawiają ona najmniejszych złudzeń co do tego, że to właśnie kategoria ciężka najczęściej raczy fanów tym, co kochają najbardziej – brutalnymi nokautami.

fot. mmaplayground.com

—

Artykuł opublikowany został pierwotnie w Magazynie RING – najnowszy numer ściągnąć można z tej strony.